In New York vindt ieder jaar New Year’s Eve Ball Drop plaats. Vanop het One Times Square-gebouw laat men een gigantische, verlichte bal zakken. Precies om middernacht landt die beneden. In Denemarken gooit men met servies naar de voordeur van de buren. Hoe meer kapotte borden voor je deur, hoe meer geluk je krijgt. In het Zuid-Afrikaanse Johannesburg kieperen mensen oude meubels uit het raam. Zo beginnen ze het nieuwe jaar met een verse start. Vind je onze twaalf klokslagen al lang tijdens het aftellen naar het nieuwe jaar? In Japan moet je er 108 aanhoren! Ze verdrijven de zonden. En ze brengen geluk zodat je lachend het nieuwe jaar in kan gaan. In sommige landen in Zuid-Amerika hangt al je geluk af van de kleur van je onderbroek. Ben je op zoek naar een nieuwe liefde in je leven? Dan draag je in Brazilië en Argentinië het best een rode onderbroek op oudejaarsavond. En in Colombia brengt geel ondergoed rijkdom en welvaart.

DUITSLAND | Elke december duiken ze overal in Europa op: kerstmarkten. Die traditie waaide over uit Duitsland. Over het ontstaan bestaan twee versies.

In 1834 zou in het dorpje Bautzen de eerste kerstmarkt ontstaan zijn uit noodzaak. Het sneeuwde en de wegen waren onbegaanbaar. De boeren konden niet naar de naburige dorpen om hun vleeswaren te verkopen. Daarom gaf de gemeente toelating om een markt te houden op het marktplein. De meeste inwoners kochten daar hun vleeswaren voor hun kerstfeest. Het werd een jaarlijkse traditie. De markt werd weihnachtsmarkt genoemd. Wegens groot succes kreeg ze in meerdere dorpen navolging. Later werden ook andere producten op de markt verkocht. Volgens een tweede versie waren het vooral priesters die de kerstmarkten organiseerden. De markten moesten een plek vormen om samen te eten en te drinken. En om elkaar warmte en vreugde te brengen. De priesters hadden daarbij één doel: zoveel mogelijk mensen naar de misvieringen krijgen. In het begin lukte dat. Later werden de kerstmarkten populairder dan het kerkbezoek.

Wie een factuur niet tijdig betaalt, krijgt een aanmaning. Wordt er dan nog niet betaald, volgen er bijkomende kosten. Soms komt er iemand van een incassobureau. Die eist in naam van de schuldeiser om de factuur te betalen. Uiteindelijk kan er een deurwaarder aankloppen. Die heeft wettelijke bevoegdheden om een betaling af te dwingen. Hij kan goederen in bezit laten nemen. Die worden dan gebruikt om de schulden af te betalen. Soms wordt zelfs het huis in beslag genomen. Maar een incassobureau of een deurwaarder kost ook geld. Het te betalen bedrag wordt dus steeds hoger …

Meer menselijk
CD&V, sp.a en PS deden een wetsvoorstel. Wie een factuur niet tijdig betaalt, krijgt daardoor meer ademruimte. ‘Een factuur of schuld moet altijd betaald worden’, zegt sp.a-Kamerlid Melissa Depraetere. ‘Maar de inning en de afhandeling ervan moeten menselijk zijn.’ Het wetsvoorstel werd unaniem goedgekeurd door de commissie. Maar de voltallige vergadering moet nog groen licht geven. Wellicht wordt de wet volgend voorjaar van kracht.

Wat houdt het voorstel onder andere in?
De betalingstermijn wordt aangepast naar twintig dagen. Nu krijgt men soms al na tien dagen een herinnering. De eerste aanmaning moet gratis zijn. De extra kosten mogen maximum tien procent van het verschuldigde bedrag zijn. En wie wil betalen via een afbetalingsplan, mag geen extra kosten aangerekend krijgen …

Sinds 1 december 2019 is Charles Michel de nieuwe voorzitter van de Europese Raad. Begin juli werd hij daarvoor verkozen. Op dat moment was Michel onze eerste minister. De voorzitter van de Europese Raad wordt ook de Europese president genoemd.

De Europese Unie (EU) is een groep van 28 landen in Europa. Deze landen hebben afgesproken om samen te werken en elkaar te helpen. De Europese Raad bestaat uit de presidenten of eerste ministers van alle EU-landen. De Europese Raad vergadert minstens vier keer per jaar in Brussel. Ze nemen dan beslissingen over het algemene politieke beleid van de EU. Zo’n vergadering noemen we een Europese top (EU-top).

Belletje
Een EU-top wordt geleid door de voorzitter van de Europese Raad. Op 12 en 13 december zit Charles Michel voor de eerste keer zo’n vergadering voor. Hij opent die met een belletje. Dat kreeg hij bij zijn aanstelling. Met dat belletje wordt traditioneel elke vergadering van de Europese regeringsleiders geopend. Op Michels allereerste EU-top staat onder andere de klimaatverandering centraal. Ook de meerjarenbegroting komt aan de orde. Daarin wordt vastgelegd hoeveel de EU de komende jaren gaat uitgeven. En hoeveel de lidstaten zullen moeten bijdragen.

Grote eer
Michel zal Europees president zijn voor een periode van 2,5 jaar. Die periode kan verlengd worden met nog eens 2,5 jaar. Michel zei ‘nederig’ dankbaar te zijn voor ‘de grote eer en verantwoordelijkheid’. ‘Ik zal er alles aan doen om het respect en vertrouwen tussen onze lidstaten te bevorderen.’

VLAANDEREN | De Vlaamse overheid publiceerde nieuwe cijfers in verband met haar inwoners. De cijfers gaan over 2017. Wat blijkt? Voor het eerst verblijven er meer dan een miljoen mensen van buitenlandse herkomst in Vlaanderen.

Het zijn er 1 378 016 om precies te zijn. Dat is 21,1 procent, of meer dan een vijfde van het totale aantal inwoners in Vlaanderen. Het gaat niet enkel over personen met een buitenlandse nationaliteit. Maar ook over personen die een tijd na hun geboorte de Belgische nationaliteit kregen. Of mensen van wie minstens één van de ouders bij de geboorte geen Belg was. Heel wat van die personen hebben een EU-nationaliteit. De grootste groep zijn Nederlanders (zie grafiek). De stijging valt deels toe te schrijven aan het geboortecijfer. Bij sommige nationaliteiten ligt dat een stuk hoger. Dat betekent ook dat de aantallen de komende jaren verder zullen stijgen. Bij de groep tot vijf jaar is nu al 37,5 procent van buitenlandse komaf. In de groep tot elf jaar is dat 35,1 procent. Maar bij de tachtigplussers is het aantal beperkt tot 3,7 procent.

Problemen op de arbeidsmarkt
De cijfers geven nog meer weer. Onder andere dat de personen van buitenlandse herkomst moeilijker aan werk geraken. Slechts 50 procent van hen heeft werk. Bij volwassenen van Belgische herkomst is dat 76 procent. Zeker vrouwen en ouderen uit Turkije en het noordwestelijke deel van Afrika scoren slecht.

De sultan van Oman landde op 8 december in ons land. Hij, zijn gevolg en zijn bagage hadden daartoe drie vliegtuigen nodig. Qaboos logeert in Leuven, in The Fourth, een viersterrenhotel op de Grote Markt. De sultan huurt er geen kamer, maar het hele hotel. En dat voor twee volle maanden. De Grote Markt van Leuven is normaal verkeersvrij. Maar dat lapte de sultan aan zijn laars. De eerste dagen reden zijn wagens voortdurend over het marktplein. Ook stonden er voor Qaboos en zijn gevolg de hele dag drie taxi’s op de markt geparkeerd.

Overleg
Een en ander zorgde voor onvrede bij de Leuvenaars. Op sociale media regende het opmerkingen. Daarom overlegde de politie met een delegatie van de sultan. Nu mogen er ‘om veiligheidsredenen’ maximaal twee voertuigen op het marktplein staan. Burgemeester Mohamed Ridouani (sp.a) blijft positief. Hij hoopt dat de Leuvenaars er trots op zijn dat de sultan voor hun ziekenhuis koos.

FRANKRIJK | Bij onze zuiderburen wordt massaal gestaakt en betoogd. De belangrijkste reden is het nieuwe pensioenplan van president Emmanuel Macron.

Treinen die niet rijden. Vliegtuigen die aan de grond blijven. Politieagenten die thuisblijven. Scholen die gesloten zijn … Frankrijk staat al dagenlang in rep en roer. Dit komt door de pensioenhervorming die de Franse regering midden volgend jaar wil doorvoeren. President Macron (foto) wil een einde maken aan tientallen verschillende pensioenstelsels. Hij wil voor iedereen één systeem met ‘punten’. Dat wordt geleidelijk ingevoerd. Wie dus dicht bij zijn pensioen staat, behoudt de huidige regeling.

Ongerustheid
De stakers vinden het nieuwe systeem op dit moment erg onduidelijk. De regering meldt: ‘Dit is een noodzakelijke hervorming, en een eerlijke basis voor de pensioenen van de toekomst.’ Vooral de werknemers uit het openbaar vervoer en het onderwijs en de ambtenaren hebben schrik. Maar eigenlijk vreest iedereen dat hij langer zal moeten werken voor minder pensioen.

NIEUW-ZEELAND | Er barstte een vulkaan uit op White Island. Dat is een eiland in het noordoosten van Nieuw-Zeeland. De autoriteiten gaan ervan uit dat er direct na de uitbarsting dertien doden vielen. Meerdere mensen raakten gewond. De kans is groot dat er nog gewonden overlijden. White Island is onbewoond. Maar het is enorm populair bij toeristen. Dat komt onder meer omdat de vulkaan makkelijk te beklimmen is. Er zijn meer vulkanen in Nieuw-Zeeland. Het probleem is dat ze erg onvoorspelbaar zijn. Meestal kan men een uitbarsting verwachten als de activiteit plots toeneemt. Maar soms komt er één helemaal uit het niets. Een camera bovenop de vulkaan op White Island maakte foto’s. Ze werden genomen enkele minuten voor de uitbarsting. Daarop is te zien dat verscheidene mensen door de krater wandelden.

Vorig jaar stierven op Samoa twee baby’s kort nadat ze waren ingeënt tegen mazelen. Hierdoor wilde bijna niemand zijn kinderen nog laten vaccineren. De bevolking stond sowieso al weigerachtig tegenover het vaccin. De doodsoorzaak van die baby’s had echter niets met de inenting te maken. De laatste weken is er een uitbraak van mazelen. Honderden mensen werden ziek. Mazelen is een zeer besmettelijke ziekte, dus er moest snel gehandeld worden …

Rode vlag
De overheid heeft er inmiddels voor gezorgd dat al minstens 20 000 mensen werden ingeënt. Wie nog niet is gevaccineerd, moet binnenblijven en een rode vlag voor zijn huis hangen. Negentig procent van de bevolking zou nu zijn ingeënt. Het kan tot twee weken na de inenting duren voordat iemand immuun is tegen de ziekte. Bijgevolg is het bang afwachten hoeveel slachtoffers er nog zullen vallen.

SPANJE | Van 2 tot 13 december 2019 vond de klimaatconferentie van Madrid plaats. Daar werd besproken hoe landen het klimaatakkoord van Parijs kunnen uitvoeren.

De Europese leiders zijn ambitieus. Ze willen van Europa het eerste klimaatneutrale continent maken tegen 2050. Het Europees Parlement riep eind november al de noodtoestand voor het klimaat uit. Dit mag dan een symbolische actie zijn, het bewijst wel dat het Europa menens is. Er moeten strenge Europese wetten komen die landen verplichten actie te ondernemen. En dat is nodig, want de concentratie van CO2 is nog nooit zo hoog geweest.

Met het vliegtuig
Ons land stuurde vier klimaatministers naar Madrid. Twee ervan reisden klimaatvriendelijk met de trein. De Waalse klimaatminister nam een auto die op cng rijdt. Maar de Belgische premier, Sophie Wilmès (MR), én Zuhal Demir (N-VA), de Vlaamse klimaatminister, namen het vliegtuig. Klimaatbewuste mensen reageerden verontwaardigd. Een vliegtuig is immers een van de meest vervoermiddelen.

De meeste eigenaars van katten geven hun beestjes veel aandacht en voldoende te eten. En toch gebeurt het dat de kat met een dode muis of vogel voor de deur staat …

Waarom jagen katten op muizen en vogels, terwijl ze genoeg eten krijgen? Om dat te begrijpen, duiken we even de geschiedenis in. Al zo’n 10 000 jaar zijn katten tam gemaakt. Maar katten waren van nature jagers. En ze hebben hun jachtinstinct altijd behouden. Ook kunnen katten nog steeds probleemloos rauw vlees verteren.

Familie?
Veel katten eten hun slachtoffers niet helemaal op. Soms doden ze hun prooien niet eens. Ook dat lijkt vreemder dan het is. In het wild leren moederkatten hun jongen hoe ze met voedsel moeten omgaan. Dat doen ze door een dode of gewonde prooi mee te nemen naar hun nest. Nu zijn veel kattinnen gesteriliseerd. Ze hebben dus geen jongen. Maar hun instinct doet hen nog steeds prooien meenemen naar huis. De eigenaar van de kat wordt dus beschouwd als familie.

Binnenblijven?
Een huiskat die vogels vangt, mag niet, vinden sommigen. Zij pleiten ervoor om katten altijd binnen te houden. Maar de vereniging voor dierenwelzijn Gaia is het daar niet mee eens. Altijd binnenblijven, is nadelig voor het welzijn van de katten, vindt zij. Een goed afgebakende tuin is een mooi compromis.

Koraalriffen hebben te lijden onder de klimaatverstoring. Het grootste koraalrif ter wereld is het Groot Barrièrerif in Australië. Grote delen ervan zijn afgestorven. Gezonde riffen maken geluid. Die geluiden afspelen in dood rif lokt vissen erheen. Ze doen er grote schoonmaak en creëren ruimte voor nieuw koraal.

LETLAND | Schaker Igor Rausis is geschorst. De Let werd afgelopen zomer in Straatsburg betrapt op valsspelen. In de wc was hij op zijn smartphone aan het kijken. Rausis gaf toe dat hij op het internet een oplossing zocht voor een moeilijke zet. Een smartphone gebruiken tijdens een schaakwedstrijd is ten strengste verboden. De Let gaf zijn fout meteen toe. ‘Ik weet niet wat me bezielde. Wat kan ik er meer over zeggen?’ Rausis is voor zes jaar geschorst en hij moet zijn titel van ‘grootmeester’ inleveren. De schaker zegt dat hij zijn laatste spel gespeeld heeft.

LUIK | In de jaren 1970 ontstond in de Verenigde Staten het ‘hyperrealisme’. Dat is een kunststroming die zo nauwkeurig mogelijk de natuur weergeeft. Het is zo natuurgetrouw dat de toeschouwer zich afvraagt: is dit echt?

In Luik loopt tot begin mei 2020 de tentoonstelling Hyperrealism sculpture. Dat is een reizende expositie die nu in ons land te zien is. Eerder was ze te bewonderen in Spanje, Mexico, Australië en Nederland. Telkens lokte ze tienduizenden bezoekers. Na mei 2020 kan je deze meer dan veertig hyperrealistische beeldhouwwerken niet meer samen zien. Alle beelden geven het menselijke lichaam waarheidsgetrouw en levendig weer. Of zouden het toch echte mensenlichamen zijn? Sommige van deze vreemde beelden zien er heel grappig uit. Andere zijn net supereng of erg verwarrend. Een van de deelnemende kunstenaars is de Belgische Berlinde De Bruyckere.

De tentoonstelling vindt plaats in La Boverie, Parc de la Boverie 3, 4020 Luik.
Alle info op: www.expo-corps.be