kits + 02 - ‘Ik tuinier alleen met natuurlijke middelen!’

Al van kleins af was tuinjournalist Laurence Machiels gek van de natuur. Op haar elfde zaaide ze radijsjes in het park van de school. Ze had haar eigen kruidentuintje en zwierf het liefst door de velden, op de rug van haar pony. Vandaag heeft ze een tuin zo groot als een klein voetbalveld (echt!). De helft daarvan laat ze (een beetje) verwilderen. Daar komen geregeld vossen, marters, uilen, egels en tal van kleine diertjes voorbij. Dat vindt ze helemaal oké. Zolang ze maar van haar groenten en kippen afblijven …

Foto Steven Richardson

Op je website staat dat je een grote ecologische tuin hebt. Wat betekent dat, een ecologische tuin?
Dat is een tuin die lief is voor de natuur. Dat klinkt een beetje raar, maar veel tuiniers willen perfecte bloemen en perfecte groenten. Ze willen geen sprietje onkruid in hun tuin. En daarvoor gebruiken ze vaak sproeistoffen. Die vervuilen de grond en doden ook nuttige insecten als bijen, hommels en lieveheersbeestjes … Ik tuinier alleen met natuurlijke middelen!

Hoe zorg je in je tuin voor biodiversiteit?
Door naar mijn tuin te kijken zoals een vogel of vlinder dat zou doen. Valt er iets te eten? Zijn er holletjes om in te wonen, waar kan ik schuilen? Vogels hebben graag bomen, hagen of struiken. Daar voelen ze zich veilig. Vlinders, bijen en hommels zoeken plekken met veel verschillende bloemen en bloesems. Mijn tuin staat dus behoorlijk vol, én er wonen massa’s grote en kleine dieren. En ja, soms vreten de rupsen een kool op. Maar de meeste rupsen verdwijnen hier in de maagjes van de koolmezen. Ook heb ik amper slakken. De merels, lijsters, padden en egels in mijn tuin eten die op. Of mijn kippen, want die mogen altijd vrij rondlopen.

Is het niet makkelijker om voor biodiversiteit te zorgen in een grote tuin dan in een kleine?
Oh neen, een kleine tuin kan minstens even biodivers zijn. Een dame in Groot-Brittannië heeft jarenlang alle diertjes in haar tuin geteld, ook de insecten. Er bleken meer verschillende soorten dieren te wonen dan in een uitgestrekt natuurgebied. Meer
nog, richt je stadstuintje of kleine tuin maar eens in op dieren. Dan zal je extra veel bezoekers van rondom jou krijgen. Met een klein plasje trek je padden en salamanders aan. Een stukje lang gras vinden heel veel insecten heerlijk. En een gat in de omheining is al genoeg om een egel binnen te laten.

Heb je veel dieren in je tuin?
Ik hoop dat ik ze nooit moet tellen! Overal waar ik kijk, beweegt er wel iets. Van de regenwormen in de moestuin tot de krekels en sprinkhanen in het lange gras. Ik zie vaak een zwart drolletje op het gazon liggen. Dan weet ik dat er ’s nachts een egel op stap is geweest. Mijn tuin is één grote schuilplek voor dieren, omdat ik heel weinig opruim. Ik ben een beetje een luie tuinier. Bladeren laat ik liggen, en van dode stengels en takken maak ik grote hopen. Wanneer er een boom afsterft, laat ik de dode stam staan. Dieren vinden in al die plantenresten massa’s plekjes om te wonen. In de zomer zorg ik ervoor dat er waterschaaltjes staan. ’s Winters ruim ik niets op: dan laat ik de dieren rustig slapen.

Hoe zorg jij voor de vogeltjes?
Vanaf oktober tot in mei voeder ik de vogels bij. Dat is best lang, maar het is zo leuk om naar smullende vogels te kijken! Elk
jaar broeden er verschillende koolmeesjes, mussen en merels in mijn tuin. Er hangen nestkastjes voor mezen. Soms hebben ze in één lente twee keer een nest. Dat zouden ze niet doen, mochten ze hier niet zoveel eten vinden.

Waarom mogen er bij jou geen distels en netels blijven staan?
In een grote tuin kunnen er ineens heel veel netels en distels groeien. Ik laat groepjes staan, onder de haag of tegen de beek,
bijvoorbeeld. Maar mijn buren vinden het niet leuk als de distels in hun tuin uitzaaien. En ik wil ook ruimte maken voor andere
inheemse planten. Netels willen de grond helemaal voor zich alleen houden.

Je hebt het niet zo begrepen op een afgelikt gazon?
Gazon op zich vind ik heel leuk. Je kan er met je blote voeten op lopen, op picknicken, voetballen, zonnebaden … Er is echt niets mis met gazon, maar wel met het onderhoud. Sommige tuiniers gooien er elk jaar meststoffen, kalk en producten tegen het mos op. Of ze maaien het héél kort, zodat er geen enkel klavertje of madeliefje in kan groeien. Ik laat het gras vijf tot zes centimeter hoog groeien, en in de lente staat het vol bloemen. Veel spannender dan een ‘kaal’ gazon. Hommels en bijen vinden er massa’s nectar en stuifmeel. Alleen moet je dan wel opletten als je op je blote voeten op het gras wandelt …

Hoe zorg je ervoor dat je geen onkruid in je tuin hebt? Besproei je?
Neen, dat heb ik nog nooit gedaan. Tenzij met een biologisch product. Ik heb eigenlijk heel weinig last van onkruid in mijn tuin. Dat komt doordat er maar weinig plekjes aarde blootliggen. Als alles bedekt is, kunnen onkruidzaadjes niet kiemen. Tussen de planten ligt een dikke laag bladeren. Hier en daar liggen schors en houtsnippers. Mijn grindpaden hark ik regelmatig. Af en toe ga ik er eens met de onkruidbrander over: de vlam verbrandt het onkruid meteen. Tussen de tegels haal ik het onkruid weg met een krabbertje. Neen, onkruid is echt het minste van mijn zorgen. Ik begrijp niet waarom mensen zich
daar zo druk over kunnen maken.